De platformrevolutie kan zowel worden gezien als een bedreiging als een kans voor de gevestigde bedrijven die hun bedrijfsmodel moeten veranderen, niet alleen om te overleven, maar ook om te blijven concurreren. Een van de manieren waarop bedrijven dit moeten aanpakken, is hun bedrijfsmodel veranderen.
Innovatie van bedrijfsmodellen is de kunst van het vergroten van voordeel en waarde creatie door gelijktijdige – en wederzijds ondersteunende – veranderingen aan te brengen in zowel de waarde propositie van een organisatie aan klanten als het onderliggende bedrijfsmodel.
Ontwikkelen van een platform strategie
Business Model Innovation (BMI) is: “Innovaties die significante positieve en/of aanzienlijk verminderde negatieve effecten voor het milieu en/of de samenleving creëren, door veranderingen in de manier waarop de organisatie en haar waarde netwerk creëren, waarde leveren en waarde vastleggen ( d.w.z. economische waarde creëren) of hun waarde proposities veranderen”. Of anders gezegd de concurrentiekracht verhogen door waarden te creëren voor alle stakeholders. Wanneer we de ontwikkeling van een BMI nader bekijken, wordt het duidelijk dat er vier fasen zijn, dit zijn de zogenaamde 4I’s, namelijk:
- initiatie,
- ideatie, (ontwikkelen van concepten)
- integratie en
- implementatie
Deze vier fasen werken allemaal samen om nieuw geïntegreerde logica, data en wensen vast ter leggen in de waarde voor klanten. Een mooie tool om te laten zien hoe de verschillende onderdelen van een organisatie samenwerken is het Business Model Canvas (BMC) (zie ook de algemene canvas modellen). Het Business Model Canvas is “… een gedeelde taal voor het beschrijven, visualiseren, beoordelen en veranderen van bedrijfsmodellen” De BMC is iets dat het management van het bedrijf helpt om hun organisatie in kaart te brengen en te zien uit welke onderdelen het bestaat. In totaal zijn er negen bouwstenen die het management van het bedrijf een goed overzicht geven van de vier gebieden van hun bedrijf: klanten, aanbod, financiën en infrastructuur.
Aanpak tot realisatie: The road ahead
- Analyseer interne en externe omstandigheden
- Ontwikkelen een strategisch concept voor relevantie en waard creatie
- Analyseer mogelijkheden: intern, extern en digital
- Plan van aanpak
- Ontwikkeling en implementatie
- Feedback analyse en iteraties.
Het is echter mogelijk dat alleen het veranderen van uw bedrijfsmodel, als reactie op platforms en de steeds groter wordende digitale wereld, niet voldoende is. De veranderingen moeten dieper gaan. Bedrijven moeten hun mentaliteit verschuiven van aanbod naar een vraag gestuurde markt en alle beschikbare (digitale) technologie gebruiken. Het businessmodel een beetje aanpassen is vaak niet meer voldoende. U kunt technologie gebruiken om de efficiëntie van uw processen en activiteiten te verhogen, maar deze zullen uw organisatie geen concurrentievoordeel op de lange termijn opleveren. Bedrijven moeten een vraag gestuurd bedrijfsmodel creëren dat gebruik maakt van alle beschikbare technologie waarmee ze hun klantgerichtheid kunnen verbeteren en op hun beurt meer waarde kunnen bieden voor hun klanten en zichzelf. Hierbij gaat het juist om vraagsturing en niet om aanbod optimalisatie van producten.
Fasen van verandering:
Conclusie:
Een platform is een nieuw bedrijfsmodel, waarbij alle “stakeholders” een rol spelen. Vooral de externe stakeholders (klanten) en toeleveranciers worden via een waarde component aan elkaar gebonden. Het waarde component kan bestaan uit: relevante informatie verstrekken, producten of diensten aanbieden in een vorm wat niet mogelijk is voor de toeleveranciers, waarde toevoegen door services of direct inspelen op klantbehoeften, welke dan ook. (demand driven concepts).
Bij platformen wordt dan ook niet gesproken over een supply chain, immers deze is produkt gedreven, maar over een waardeketen waarbij diverse partijen samenwerken om waarde te creëren voor de gebruiker/klanten.
Cor Molenaar
M.m.v Sunaina Sital
Bram Dolman