Al het oude moet verdwijnen, maar is veranderen wel goed?

Black Friday was tot recent het begin van een “festive season”. Twee dagen koopjes, vaak aanbiedingen die een paar uur geldig waren. Fijn voor kopers, maar ook fijn voor de winkels, immers er komt geld in de lade bij de winkels. Dit geld leidt ertoe dat de zware investeringen in kerstvoorraden al gecompenseerd worden. Een win-win zogezegd. Het woord Black Friday kan te maken hebben met de massa klanten in de winkelstraten, maar voor winkeliers is dit vaak het moment dat de rode cijfers worden vervangen door zwarte cijfers. Een mooie start 6 weken voor Kerst, koopjes voor onder de boom en winstcijfers om goed het nieuwe jaar in te gaan. Totdat dit fenomeen overwaaide naar Europa, Nederland. Opeens zijn de historische doelstellingen van Black Friday achterhaald. Het gaat om ordinaire koopjes, die niets te maken hebben met Kerst of winkeliers. Zelfs energiebedrijven en dienstverleners bieden kortingen aan, al dan niet terecht. Black Friday wordt een ordinaire uitverkoop, een illusie van korting, of te wel niets magisch voor Kerst. Koopjes beluste Nederlanders trappen er massaal in. Hoe naïef.

Kerstspirit

De Kerstspirit wordt leven ingeblazen met al die Kerstmarkten. Kerstspullen die 4 weken later vrijwel onverkoopbaar zijn. Kopen op gevoel en hebberigheid, los van behoeften, geloof of noodzaak. Het afkopen van de spanning van ons hedendaagse leven. 1 dag warmte, gezelligheid en vriendschap. Daarna komt weer de echte wereld en de zorgen. Massale retouren naar de winkels en webwinkels. De cadeaus vielen toch minder in de smaak. Eigenlijk is december een maand van illusie, even vluchten van de werkelijkheid, even je goed voelen zonder de dagelijkse sores. De commercie speelt hier graag op in met illusie van korting, exclusiviteit of gezelligheid (via de commercials), maar dan komt de werkelijkheid.

politiek

Op dit moment is de vergelijking met de politiek wel erg schrijnend. Mooie beloftes, 10 nieuwe steden tegen woningbouw, minder migranten, meer besteedbaar inkomen, wat mooi. Maar ook bezuinigingen op de gezondheidszorg, voorrang voor migranten bij de huisvesting, besparingen op het onderwijs. Dat wordt de basis van de nieuwe coalitie. De tijd van vrolijkheid, zekerheid, verandering is ten einde. Beloftes gelden niet meer, de wens van de kiezer is vergeten. We blokkeren andersdenkenden, we vergeten onze gepensioneerden, onze werkenden of zieken. Waarom? Vanwege een korte termijnvisie op klimaat, de naïviteit dat 2% van de wereldbevolking de wereld kan redden. Dat Illusies op korte termijn dominant zijn aan de ontwikkelingen op langere terrein. Wat blijft er over?

We zien in januari de kater van de december maand, de kou en donkerte van de winter, toenemende depressies vanwege het gebrek aan vooruitzichten, de pijn in de portemonnee en de verharding van de maatschappij. Maar geldt dit ook niet voor het economische klimaat? De “rijken” vluchten naar het buitenland, bedrijven zoeken een nieuwe vestigingsplaats met lagere kosten en ook lagere loonkosten. Nederland verliest haar basis, haar veerkracht en de concurrentiepositie. De basis wordt aangetast door korte termijnbeleid dat leidt tot dit gedrag. De cultuur, die Nederlanders bindt, wordt afgeschaft. Geen Sinterklaas, geen Kerst producten maar feestproducten, geen christelijke waarden maar islamitisch geweld. De maatschappij verandert en de politiek faciliteert. Niet vreemd dat er een toenemende druk komt op “supply chains”, op winkels, op bedrijven en op mensen. Overleven is een uitdaging.

 Illusie wordt werkelijkheid

Black Friday leek op een uitverkoop, Kerst op een illusie van warmte en vriendschap maar de politiek en de economische ontwikkelingen maken ons leven er niet beter op. Bashen, uitsluiten, egoïsme, intolerantie en niet luisteren naar anderen: de basis voor de ondergang. Laten we de “kerstspirit” meenemen in ons dagelijkse leven, in ons gedrag en onze cultuur. Heb oog voor de belangen van een ander en besef dat de economie de basis is voor onze welvaart en welzijn. Veranderen is goed, mits het leidt tot een beter leven en een betere maatschappij voor ons allen.

De politiek is voor de mensen en niet andersom.

Prof Dr C.N.A. Molenaar