LESSEN UIT DE KRINGLOOPWINKELS

De kringloopwinkels zijn het stadium van ‘amateuristische hobbywinkels’ voorbij. De sector heeft een vaste plaats in het retaillandschap gekregen. De retailsector kan zelfs enkele dingen leren van kringloopwinkels.

 Onlangs zag ik een artikel in RetailTrends over het samengaan van de kringloopketens Noppes en Rataplan. Ik ben me iets verder in het fenomeen ‘kringloopwinkels’ gaan verdiepen en mijn conclusie is dat deze sector het stadium van ‘leuke, maar amateuristische hobbywinkels’ voorbij is. Naar schatting zijn er circa 1.200 kringloopwinkels in Nederland, een groei van bijna 30% ten opzichte van 2016. Die 1.200 winkels bevatten veel eenmanszaken, maar er zijn ook grotere ketens zoals Rataplan (49 winkels, na het samengaan met Noppes) en Het Goed (31 winkels). Bijna 250 winkels zijn aangesloten bij de Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN), dat is dus ruim 20% van het totaal. De sector heeft een vaste plaats in het Nederlandse retaillandschap met een duidelijke link naar het thema ‘duurzaamheid’.

Die duurzaamheid heeft niet alleen te maken met het opnieuw gebruiken van spullen, maar er is ook een sociale component. Zo bieden kringloopwinkels werk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en aan vrijwilligers die iets terug willen geven aan de samenleving. Die sociale component wordt geïllustreerd door cijfers van BKN waarbij dus bijna 250 winkels zijn aangesloten:

• Van de ruim 18.000 medewerkers vallen er circa 6.600 (ruim 36%) onder de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO). Dit is een kwaliteitskeurmerk dat inzichtelijk maakt in welke mate bedrijven bijdragen aan de werkgelegenheid van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. Dit omvat onder meer mensen met een arbeidsuitdaging, mensen zonder werk en mensen die op zoek zijn naar veiligheid
• De bij BKN aangesloten winkels hebben ongeveer 7.900 vrijwilligers, bijna 44% van het totaal aantal medewerker.
• Het aandeel betaalde medewerkers is ‘slechts’ 20%.

Ik denk zelfs dat de retailsector enkele dingen kan leren van kringloopwinkels:

• Formule is duidelijk voor klanten, zonder veel marketing
• Duurzaamheid is een natuurlijk onderdeel van de formule.
• De propositie helpt bij het aantrekken van personeel.

Formule is duidelijk voor klanten, zonder veel marketing
In een concurrerende retailmarkt is het belangrijk dat voor klanten duidelijk is waar een formule voor staat. Als die duidelijkheid er niet is, gaat de klant wel naar een ander. Keus genoeg immers, zowel online als offline. Veel formules moeten in marketing investeren om hun propositie helder te maken. De waarde van kringloopwinkels daarentegen is wel redelijk ‘vanzelf’ duidelijk voor klanten. Duurzaamheid, prijs/kwaliteit en het vinden van bijzondere producten (‘schat zoeken’) zijn onderdeel van die waardepropositie. Een ‘meteen’ duidelijke formule die daarvoor niet (veel ) hoeft te investeren in marketing: welke retailer droomt daar niet van?

Duurzaamheid is een natuurlijk onderdeel van de formule
Veel retailers realiseren zich inmiddels dat ze minimaal ‘iets moeten’ met het thema duurzaamheid. Ze worstelen daar echter mee en het risico van ‘greenwashing’ (vrij vertaald: iets beloven wat je niet blijkt waar te maken) ligt altijd op de loer. Hoe anders is dit voor de kringloopwinkels. Duurzaamheid is een natuurlijk onderdeel van de formule. Dit omvat verschillende elementen waaronder hergebruik van spullen, arbeidsmarkt en het steunen van goede doelen in de lokale gemeenschap. Klanten zullen niet snel twijfelen aan de ‘duurzaamheidsclaim’ omdat deze duidelijk zichtbaar is.

De propositie helpt bij het aantrekken van personeel
De duidelijke waardepropositie, waarvan duurzaamheid dus een belangrijk onderdeel is, trekt niet alleen klanten maar ook personeel. Dat is belangrijk omdat retailers ook op de arbeidsmarkt met elkaar – en met andere sectoren – concurreren. Personeel is schaars en kiest voor de werkgever met het beste aanbod. Dat aanbod omvat veel meer dan salaris en overige arbeidsvoorwaarden. Het werken voor een in allerlei opzichten duurzame onderneming en op die manier ‘iets terug geven aan de maatschappij’ is ook belangrijk. Blijkbaar trekt dit veel mensen die zelfs als vrijwilliger willen werken, waar ze op de huidige arbeidsmarkt ook voldoende betaalde alternatieven kunnen vinden.